Bát Giới giúp oai trừ quái vật
Ngộ Không trổ phép diệt yêu tà
Lại nói chuyện Tôn Đại Thánh dắt ngựa gánh đồ đi khắp núi tìm gọi sư phụ, bỗng thấy Trư Bát Giới thở hồng hộc chạy lại hỏi:
– Anh gọi gì đấy? Hành Giả nói:
– Chú có thấy sư phụ ở đâu không? Bát Giới nói:
– Tôi vốn chỉ theo Đường Tăng làm hòa thượng, anh lừa dối tôi, bảo tôi làm tướng quân này nọ, tôi xả thân đánh nhau với yêu quái một chập, sống sót quay lại đây. Anh và Sa Tăng trông nom sư phụ, lại còn hỏi tôi nỗi gì?
Hành Giả nói:
– Chú đừng trách tôi nữa. Chẳng biết chú hoa mắt thế nào, để sổng yêu quái quay lại bắt sư phụ. Tôi phải xông ra đánh nhau với nó, bảo Sa Hòa Thượng trông nom sư phụ. Bây giờ đến Sa Hòa Thượng cũng chẳng thấy đâu cả.
Bát Giới cười nói:
– Chắc là Sa Hòa Thượng dắt sư phụ đi ị ở đâu đấy thôi. Vừa dứt lời, đã thấy Sa Hòa Thượng về. Hành Giả hỏi:
– Sa Tăng, sư phụ đâu? Sa Tăng nói:
– Hai mắt anh mờ cả hay sao mà để sổng yêu quái quay lại định bắt sư phụ. Lão Sa này phải xông ra đánh nhau với yêu quái. Sư phụ vẫn ngồi trên mình ngựa cơ mà.
Hành Giả tức nhảy người lên nói:
– Trúng kế của nó rồi! Trúng kế của nó rồi! Sa Tăng hỏi:
– Trúng kế gì của nó? Hành Giả đáp:
– Đó là kế “chia cánh hoa mai”. Chúng dụ anh em ta ra xa, rồi rắp tâm bắt cóc sư phụ mang đi. Trời ơi! Trời ơi! Biết làm sao bây giờ?
Đoạn không ngăn được hai dòng nước mắt lăn dài trên gò má. Bát Giới nói:
– Đừng khóc. Khóc chỉ tổ hỏng việc. Bọn chúng đi chưa xa, chỉ ở quả núi này thôi, chúng ta phải đi tìm ngay!
Ba người chẳng biết làm gì, đành vào núi tìm. Đi chừng hai chục dặm, bỗng nhìn thấy dưới chân vách núi dựng đứng một tòa động phủ:
Đỉnh non cao óng ánh, Đá quái dựng nguy nga.
Cỏ ngọc hoa kỳ hương thoảng, Hạnh hồng đào biếc rườm rà.
Cổ thụ vách non, da dẻ tuyết sương mấy vòng ôm Tùng xanh trước cửa, sắc đậm in trời nghìn trượng thẳm. Hạc núi từng đôi vờn cửa động,
Chim rừng ríu rít hót ban mai. Óng vàng khắp lối bụi bụi song mây,
Ánh xanh ngọc treo hàng hàng yên liễu.
Ao vuông nước biếc, Vực thẳm chân non…
Ao vuông nước biếc, thuồng luồng ẩn náu tự ngàn xưa, Vực thẳm chân non, yêu quái chực rình ăn thịt sống. Nơi đây so non Bồng chẳng kém,
Cũng nơi sào huyệt tụ phong sương.
Hành Giả thấy vậy bèn bước tới hai ba bước, đoạn nhẩy tới trước cửa quan sát, thấy tấm cửa đá đóng im ỉm, trên cửa gắn một tấm biển đá, trên tấm biển đá khắc tám chữ đại tự “Động Triết Nhạc liên hoàn núi Ẩn Vụ”.
Hành Giả nói:
– Bát Giới, động thủ thôi! Đây chính là sào huyệt của yêu tinh, sư phụ chắc bị nhốt ở trong đó.
Chú ngốc nổi máu hành hung, vung đinh ba lấy hết sức bổ xuống, tấm cửa đá vỡ toác một miếng, đoạn quát:
– Yêu quái! Mau đưa sư phụ ra trả ta, nếu không cây đinh ba này bổ xuống thì cả ở nhà mày sẽ chết hết!
Bọn tiểu yêu giữ cửa vội vàng chạy vào bảo:
– Thưa Đại vương, tai họa đến nơi rồi. Lão quái hỏi:
– Tai họa gì? Tiểu yêu đáp:
– Ngoài cửa có một tên phá vỡ cửa, đang hò hét đòi trả sư phụ.
Lão quái sợ hãi lẩm bẩm;
– Không biết thằng nào tìm đến thế nhỉ? Tiên phong nói:
– Đại vương đừng sợ, để tôi ra xem sao.
Tên tiểu yêu này bèn chạy thẳng ra ngoài cửa trước, nghiêng đầu dòm qua lỗ cửa bị phá vỡ, thấy một người tai to mõm dài, vội vàng quay vào la lớn:
– Đại vương đừng sợ, tên này là Trư Bát Giới, hắn chẳng có tài cán, chẳng dám làm gì đâu, nếu hắn cả gan mở cửa, thì tôi sẽ bắt hắn về nấu thịt một thể. Chỉ sợ cái lão hòa thượng mặt đầy lông lá, nom như ông thiên lôi thôi.
Bát Giới đứng bên ngoài nghe thấy bèn nói:
– Anh ơi, chúng chẳng sợ em, chỉ sợ anh thôi. Sư phụ chắc chắn bị nhốt ở trong đó rồi, anh xông vào đi.
Hành Giả quát mắng:
– Đồ nghiệt súc khốn kiếp kia! Ông ngoại Tôn của các ngươi đang ở đây, mau đưa sư phụ ra trả thì ta tha chết cho!
Tiên phong nói:
– Đại vương ơi, không may rồi, Tôn Hành Giả cũng tìm tới đó.
Lão quái oán trách nói:
– Chỉ tại nhà ngươi bày ra cái mẹo “chia cánh hoa mai” mang họa tới tận cửa đó. Biết làm sao bây giờ?
Tiên phong nói:
– Đại vương cứ yên tâm, chớ oán trách nữa. Tôi biết Tôn Hành Giả là con khỉ khoan dung đại lượng, tuy có tài thần thông biến hóa, nhưng lại ưa tâng bốc phỉnh phờ. Chúng ta đưa một cái đầu người giả ra lừa bịp hắn một chập, phỉnh nịnh hắn vài câu, rằng sư phụ hắn bị chúng ta ăn thịt mất rồi. Nếu lừa được
để hắn đi, thì nghiễm nhiên Đường Tăng sẽ thuộc chúng ta chén thịt, lừa không xong sẽ tìm cách khác.
Lão quái hỏi:
– Lấy đâu ra đầu người giả? Tiên phong thưa:
– Để con làm một cái đại vương xem.
Đoạn tên tiên phong cầm lưỡi rìu sắt chặt một đoạn gốc cây liễu đẽo thành một cái đầu người, phun vào một ít máu người, bôi bôi vẽ vẽ, đặt trong chiếc khay sơn, hai tiểu yêu bưng ra cửa cất tiếng gọi:
– Thưa ngài Đại Thánh, xin ngài nguôi giận tha thứ cho.
Quả nhiên Tôn Hành Giả ưa phỉnh nịnh, vừa nghe nói “ngài
Đại Thánh”, tay đã giữ chặt lấy Trư Bát Giới nói:
– Đừng động thủ vội, để xem hắn nói gì. Tên tiểu yêu bưng khay nói:
– Sư phụ ngài bị đại vương tôi bắt vào động, bọn tiểu yêu trong động hỗn láo, chẳng kể hay dở xông ngay vào đứa cắn, đứa xẻ, đứa dứt, đứa nhai, ăn loáng một cái hết sạch sư phụ, chỉ còn lại cái đầu lâu này thôi.
Hành Giả nói:
– Ăn hết rồi thì thôi, nhưng mang cái đầu lại đậy để ta xem thật hay giả.
Tên tiểu yêu ném cái đầu lâu qua lỗ cửa vỡ. Trư Bát Giới nhìn thấy khóc òa lên:
– Thương thay! Sư phụ khi vào thế kia, khi ra thế này ư? Hành Giả nói:
– Chú ngốc coi xem thật hay giả rồi hẵng khóc.
Bát Giới nói:
– Không biết xấu hổ, đầu người lại còn thật giả gì nữa! Hành Giả nói:
– Cái đầu này là giả. Bát Giới hỏi:
– Sao anh biết là giả? Hành Giả nói:
– Đầu người thật khi ném chỉ kêu cộc một cái chứ không vang. Còn đầu giả khi ném vang như tiếng mõ. Không tin, tôi ném cho chú xem.
Bèn nhặt lấy cái đầu giả ném mạnh vào tảng đá, một tiếng cốc vang lên. Sa Hòa Thượng nói:
– Anh ơi, kêu vang rồi đó. Hành Giả nói:
– Kêu vang là đầu giả. Để tôi bắt nó hiện nguyên bản tướng cho các chú xem.
Đoạn rút ngay cây gậy nạm vàng ra, nhằm cái đầu đập một phát vỡ tan. Bát Giới nhìn kỹ té ra là gốc cây liễu, bèn tức quá chửi mắng om sòm:
– Đồ giặc cỏ đê tiện kia, các ngươi giấu sư phụ ta trong động rồi đưa gốc liễu ra bịp ông tổ họ Trư của các ngươi hả? Chẳng phải sư phụ ta, chỉ là tinh cây liễu biến thành đấy chứ!
Tên tiểu yêu bưng khay sợ quá run rẩy chạy vào báo:
– Gay to! Gay to! Láo yêu hỏi:
– Gay to cái gì? Tiểu yêu thưa:
– Đã lừa được Trư Bát Giới và Sa Hòa Thượng rồi. Nhưng Tôn Hành Giả là tay “buôn đồ cổ bợm”. Hắn biết tỏng món hàng! Hắn nhận ra ngay là cái đầu giả. Bây giờ phải đưa cái đầu người thật ra, hắn mới chịu đi.
Lão quái nói:
– Lấy đâu ra đầu người thật bây giờ?… Hay là chọn một cái đầu chưa ăn hết ở đình Lột Da mang ra cho chúng?
Bọn tiểu yêu lập tức chạy tới đình Lột Da, chọn một cái đầu còn bê bết máu tươi, lột bỏ sạch da nom nhãy nhụa, sai tên tiểu yêu đặt vào khay bê ra cất tiếng gọi:
– Thưa ngài Đạt Thánh, cái đầu trước đúng là giả. Cái đầu này mới thật là đầu Đường trưởng lão, đại vương tôi định giữ lại để trấn trạch, nay xin đem ra dâng.
Đoạn ném đánh cạnh qua lỗ cửa, cái đầu lăn lông lốc ròng ròng máu tươi.
Tôn Hành Giả nhận ra là đầu người thật, chẳng còn biết thế nào cũng bật khóc. Bát Giới, Sa Tăng cũng khóc rống lên. Bát Giới nuốt nước mắt nói:
– Anh ơi, đừng khóc nữa. Hôm nay xấu trời, để thêm e sinh hôi thối. Đang lúc còn tươi để em mang đi chôn cất xong xuôi rồi hẵng khóc.
Hành Giả nói:
– Chú nói đúng lắm,
Chú ngốc chẳng kể bẩn thỉu, ôm cái đầu vào lòng chạy lên sườn núi, chọn chỗ quang đãng, sáng sủa tàng phong tự khí, lấy đinh ba đào một cái hố, chôn cái đầu xuống, rồi đắp thành nấm mộ, đoạn gọi Sa Tăng:
– Chú và anh khóc đi, để tôi đi tìm thức gì cúng sư phụ.
Bát Giới đi ra bờ suối, bẻ mấy cành liễu, nhặt mấy hòn đá cuội, mang về đặt mấy hòn cuội vào giữa mộ, cắm mấy cành liễu ở hai bên, gọi là cúng sư phụ!
Hành Giả hỏi:
– Chú làm cái trò gì đấy? Bát Giới đáp:
– Mấy cành liễu tạm làm mấy cây tùng bách che cho mộ sư phụ, vài hòn cuội tạm làm đổ điểm tâm để cúng sư phụ.
Hành Giả quát lên:
– Đồ khốn kiếp, người đã chết, còn lấy đá cúng sao? Bát Giới nói:
– Gọi là tấm lòng báo biếu của người sống mà. Hành Giả nói:
– Thôi, chú đừng nói lung tung nữa. Gọi Sa Tăng lại đây: một là làm nhà mộ cho sư phụ, hai là trông coi con ngựa, hành lý, để tôi và chú đi phá động phủ của bọn chúng, bắt sống yêu quái, phanh thây làm muôn đoạn, báo thù cho sư phụ.
Sa Hòa Thượng nước mắt ròng ròng nói:
– Anh cả nói đúng lắm. Hai anh cứ đi đi, để em ngồi đây coi giữ.
Bát Giới cởi ngay chiếc áo dài gấm đen ra, thắt lại chiếc áo lót cho gọn, vác đinh ba đi theo Hành Giả. Hai người hăng hái bước tới, chẳng nói chẳng rằng, đập phá luôn cửa động. Tiếng phá cửa vang trời. Hai người lớn tiếng gọi:
– Trả lại Đường Tăng sống cho chúng tao.!
Bọn tiểu yêu lớn nhỏ trong động, con nào con nấy hồn vía rụng rời, oán trách tên tiên phong mãi không thôi.
Lão quái hỏi tên tiên phong:
– Bọn hòa thượng ấy đã đánh tới cửa, biết làm sao bây giờ. Tiên phong đáp:
– Cổ nhân nói đúng lắm: “Đâm lao phải theo lao”[315]. Đã không làm thì thôi, làm phải làm tới. Đại vương sai tả hữu đốc suất hết quân lính xông ra giết sạch bọn hòa thượng ấy đi.
Lão quái nghe xong, chẳng còn cách nào, đành hạ lệnh:
– Các con hãy dốc sức đồng lòng cầm binh khí tinh nhuệ xông ra đánh trận!
Bọn tiểu yêu hò hét vang lừng xông ra ngoài cửa động. Đại Thánh và Bát Giới vội vã lùi lại vài bước tới chỗ rộng rãi bằng phẳng, mới chặn bọn tiểu yêu lại quát:
– Tên nào là yêu quái sừng sỏ? Tên nào bắt sư phụ ta?
Bọn tiểu yêu cắm doanh trại bày trận, phất một lá cờ gấm thêu bay phần phật, lão quái cầm chày sắt bước ra lớn tiếng quát:
– Đồ hòa thượng khốn kiếp kia, các ngươi không nhận ra ta sao? Ta là Nam Sơn đại vương đã lêu lổng ở đây mấy trăm năm rồi. Đường Tăng của các ngươi đã bị ta ăn thịt, ngươi dám làm gì ta nào?
Hành Giả quát mắng:
– Đồ đê tiện to gan kia! Nhà ngươi bao nhiêu tuổi mà dám
dùng hai chữ “Nam Sơn”. Lão Quân họ Lý[316]
là ông tổ khai
thiên lập địa, chỉ được ngồi ở bên phải cung Thái Thanh. Phật tổ Như Lai là bậc tổ giúp đời chỉ được ngồi ở dưới cánh chim Đại Bàng, đức thánh Khổng là ông tổ đạo Nho cũng chỉ được gọi là “phu tử” thôi. Nhà ngươi là đồ nghiệt súc mà dám xưng là “Nam Sơn đại vương”, lêu lổng ở đây mấy trăm năm cơ à? Chớ có
chạy! Nếm một gậy của ông ngoại nhà ngươi đây!
Yêu quái nghiêng mình tránh, giơ cây chày lên đỡ cây gậy sắt, đoạn tròn xoe đôi mắt hỏi:
– Nhà ngươi mặt mũi giống hệt loài khỉ, lại dám cả vú lấp miệng em hả? Liệu nhà ngươi có tài nghệ gì mà dám tới cửa nhà ta ngông cuồng?
Hành Giả cười:
– Đồ nghiệt súc vô danh tiểu tốt kia! Nhà ngươi không biết lão
Tôn sao? Đứng cho vững, dỏng tai nghe ta nói đây:
Quê ta Đông Thắng Thần Châu, Trời che đất chở muôn thâu bao hàm. Núi Hoa Quả sinh đá tiên.
Nở ra thành tớ căn nguyên nhiệm màu.
Sinh ra khác hẳn mọi loài,
Tấm thân thành thánh đất trời sánh ngang.
Bản tính tụ tập luyện rèn. Thiên tư đĩnh ngộ nhất trên cõi đời, Quan phong Đại Thánh trên trời, Hung đồ quấy phá coi ai ra gì
Binh trời mười vạn sợ uy,
Bao nhiêu tinh tú làm gì được ta.
Tiếng đồn vũ trụ gần xa.
Khắp trong trời đất biết ta anh hùng.
Nay theo chính quả Sa Môn,
Phù trì trưởng lão lên đường sang Tây, Gặp núi chắn lối mở ngay
Gặp sông cầu bắc, diệt bầy quái yêu
Sườn non diệt lũ tỳ hươu
Rừng sâu diệt hổ, lưng đèo diệt lang, Sang Tây chính quả rõ ràng
Yêu tà nào dám chắn đường hành hung
Nhà ngươi đã hại Đường Tăng
Mệnh ngươi quyết đập tan tành mới nghe!
Yêu quái nghe xong vừa sợ vừa giận, nghiến răng nghiến lợi nhảy bổ đến vung chày sắt đánh Hành Giả. Hành Giả nhẹ nhàng giơ cây gậy sắt gạt ra, ý còn muốn đấu khẩu với yêu quái nữa. Bát Giới nhịn không nổi vung đinh ba đánh nhau với tên tiên phong. Tên tiên phong dẫn bọn tiểu yêu kéo ồ cả lại. Một trận hỗn chiến khốc liệt diễn ra nơi vạt rộng trong núi thẳm:
Thượng quốc thánh tăng ở cõi Đông Sang miền Cực Lạc cầu kinh tông Nam Sơn yêu báo phun mù gió Chắn lối hang sâu giở thói hung Giở trò bày đặt mẹo tinh vi
Bắt lấy Đường Tăng thật ngốc là Đụng phải Ngộ Không nhiều võ nghệ Lại thêm Bát Giới cũng tài ba
Bãi bằng hỗn chiến với quần yêu
Mù mịt bụi bay kín đất trời Giáp trận tiểu yêu đao múa loạn Thần tăng hò hét đánh tơi bời. Đại Thánh anh hùng ai dám địch
Ngộ Năng hăng hái sức tài trai
Tiên phong, lão quái Nam Sơn ấy Muốn chén Đường Tăng mấy cũng liều Bên này quyết chiến báo thù sư phụ
Bên nọ quyết chí thịt thánh tăng Qua lại đánh nhau liền một chập Hơn thua thắng bại khó tranh phân.
Tôn Đại Thánh thấy bọn tiểu yêu dũng mãnh, đánh mãi không lui, bèn dùng phép phân thân nhổ một sợi lông bỏ vào miệng nhai nát rồi phun ra, hô “biến” lập tức mỗi mẩu lông đều biến thành một Hành Giả, tay cũng cầm gậy sắt nạm vàng xông vào đánh. Mấy trăm tên tiểu yêu đánh trước không đỡ được sau, đâm trái không che được bên phải, con nào con ấy bỏ chạy tán loạn, cầu sống về bản động.
Hành Giả, Bát Giới từ trong trận đánh thốc ra ngoài. Đáng thương thay bọn yêu quái không địch nổi, đinh ba bổ xuống, chín mũi máu phun. Gậy sắt vung lên, thịt xương nát vụn! Nam Sơn đại vương sợ quá vội vàng thổi gió phun mù, thoát thân chạy về. Tên tiên phong không biết biến hóa, bị Hành Giả vung gậy sắt đập chết, hiện nguyên hình là con lang xanh lưng sắt thành tinh. Bát Giới bước tới túm chân lật lên xem, rồi nói:
– Tên này từ nhỏ không biết đã ăn trộm bao nhiêu lợn dê của người ta mang về ăn rồi đây!
Hành Giả lắc mạnh một cái, thu sợi lông lên mình, nói:
– Chú ngốc, không được chậm trễ, mau đuổi theo lão quái, đòi tính mạng sư phụ!
Bát Giới quay lại đã không thấy các tiểu Hành Giả đâu cả, bèn nói:
– Anh ơi, pháp tướng của anh biến đâu mất rồi? Hành Giả nói:
– Tôi đã thu về hết rồi. Bát Giới nói:
– Thật tuyệt vời! Thật tuyệt vời!
Hai người vui mừng khôn xiết, đắc thắng đuổi theo.
Lại nói chuyện lão quái chạy thoát về động, sai ngay bọn tiểu yêu khuân đá, gánh đất lấp kín cửa trước. Một số tiểu yêu sống sót con nào con nấy run rẩy sợ hãi khuân đá lấp kín cửa lại, không dám thò đầu ra nữa. Hành Giả dẫn Bát Giới đuổi tới cửa hò hét om sòm, nhưng tịnh không một tiếng trả lời. Bát Giới vung đinh ba bổ xuống, nhưng cửa hang vẫn trơ trơ. Hành Giả đã biết bèn nói:
– Bát Giới đừng phí sức. Bọn chúng đã lấp kín cửa hang rồi.
Bát Giới nói:
– Lấp cửa hàng, thì mối thù của sư phụ làm sao báo được. Hành Giả nói:
– Hẵng quay về chỗ ngôi mộ, xem Sa Tăng thế nào đã.
Hai người quay về chỗ cũ, thấy Sa Tăng vẫn còn đang khóc. Bát Giới lòng thêm đau đớn, quẳng đinh ba, phủ phục xuống bên mộ, hai tay bóp đất, khóc rống lên:
– Sư phụ khốn khổ, sư phụ tha hương ơi! Con tìm thấy sư phụ ở đâu bây giờ?
Hành Giả nói:
– Chú đừng khóc nữa cho thêm đau lòng. Yêu quái lấp cửa trước, nhất định có cửa sau để ra vào. Hai chú ngồi đây, để tôi đi xem sao.
Bát Giới ứa nước mắt nói:
– Anh phải cẩn thận nhé! Không khéo ngay anh cũng bị chúng bắt mất, chúng tôi khóc chẳng giỏi, khóc sư phụ một câu, lại khóc sư huynh một câu, rồi thì khóc lẫn lộn tuốt mất.
Hành Giả nói:
– Không sao. Tôi khắc có cách!
Đoạn Đại Thánh thu gậy, thắt lại quần rảo bước sang bên kia sườn núi. Chợt Hành Giả nghe tiếng nước chảy rì rầm, bèn quay đầu nhìn, hóa ra là dòng suối từ phía thượng lưu tung bọt chảy tới. Hành Giả lại nhìn thấy một tòa cổng bên bờ suối, bên cổng có một khe nước ngầm phun nước ra, bèn nghĩ thầm:
– Chẳng cần nói cũng biết đây là cửa sau của yêu quái. Nhưng cứ để nguyên mặt mũi thế này, bọn tiểu yêu canh cửa sẽ nhận ra, để ta biến thành con rắn nước chui vào… À, hãy khoan. Biến thành rắn nước sợ linh hồn sư phụ biết sẽ trách mình là người
xuất gia mà lại biến thành loài rắn bò trườn. Biến thành con cua bể chui vào vậy. Cũng không được. Sợ sư phụ trách mình là người xuất gia mà lại lắm chân.
Hành Giả biến thành một con chuột nước, tõm một tiếng, nhảy xuống khe nước ngầm, lặn xuống tận đáy khe quan sát, thấy chỗ có nắng, mấy chú tiểu yêu đang phơi từng lát thịt người. Hành Giả nghĩ bụng:
– Các con của bố ơi, đúng là thịt của sư phụ bố rồi. Chúng bay ăn không hết đem phơi khô để dành lúc mưa dầm gió bấc chứ gì. Ta mà hiện nguyên hình đuổi tới, một gậy đập chết hết thì chúng chê ta là đồ hữu dũng vô mưu. Thôi được, để ta biến hóa lần nữa, tìm bằng được lão quái xem sao.
Đoạn nhảy ra khỏi khe, lắc mình một cái biến thành một con kiến ngựa có cánh. Thật là:
Bé teo tên gọi ngựa huyền,
Lâu ngày mọc cánh bay lên nhẹ nhàng
Khi nhàn bày trận bên đường, Lúc vui gậm phản dọn bàn cờ tiên. Biết mưa đắp tổ lấp hang,
Tha đất xây lũy dọc ngang như thành.
Thân hình hoạt bát tinh nhanh,
Mấy phen phên trúc cửa mành bò chơi.
Hành Giả đang cánh nhẹ nhàng bay thẳng vào nhà giữa, thấy lão quái đang ngồi buồn rười rượi. Bỗng một tiểu yêu từ phía sau nhảy ra báo:
– Đại vương có tin cực kỳ vui! Lão quái hỏi:
– Tin vui gì?
Tên tiểu yêu thưa:
– Chúng con đi thám thính ở bên suối ngoài cổng sau, bỗng nghe thấy tiếng khóc, con bèn lên đỉnh núi quan sát, hóa ra là Trư Bát Giới, Tôn Hành Giả, Sa Hòa Thượng đang khóc rống bên ngôi mộ. Hẳn là bọn chúng ngỡ cái đầu đó là đầu Đường Tăng, đem chôn cất rồi khóc rống bên mộ.
Hành Giả nghe trộm được câu nói ấy, trong bụng mừng rỡ nghĩ thầm:
– Cứ như lời nói ấy, thì sư phụ đang còn bị giam giữ trong này, chưa bị ăn thịt. Mình phải đi tìm sư phụ xem sư phụ sống chết ra sao, sẽ nói chuyện với chúng sau.
Đoạn Đại Thánh bay vào nhà giữa, ngó đông ngó tây, thấy tường bên có một cái cửa nhỏ đóng im ỉm, bèn lách qua khe cửa chui vào xem xét, hóa ra là một khu vườn, tiếng khóc bi thiết văng vẳng đâu đây. Hành Giả bay thẳng vào giữa vườn, thấy có hai người bị trói dưới gốc cây to, một người rõ ràng là Đường Tăng. Hành Giả vừa nhìn thấy, bụng dạ ngứa ngáy, chịu không nổi, hiện nguyên bản tướng, chạy tới bên cất tiếng gọi:
– Sư phụ!
Tam Tạng nhận ra tiếng Hành Giả, ứa nước mắt nói:
– Ngộ Không, con đến đấy ư? Mau cứu ta với Ngộ Không ơi! Ngộ Không ơi!
Hành Giả nói:
– Sư phụ đừng gọi tên con, đằng trước có người e lộ mất. Sư phụ còn sống, con chắc chắn sẽ cứu được. Yêu quái nói rằng đã ăn thịt sư phụ, rồi mang cái đầu người giả ra lừa chúng con, chúng con bèn đánh nhau quyết liệt với chúng. Sư phụ yên tâm, gắng chịu đựng chút nữa, chừng nào con đánh gục được yêu
quái, mới cứu sư phụ được.
Đại Thánh niệm chú, rồi lắc mình một cái, lại biến thành con kiến ngựa, bay vào nhà giữa, đậu trên chiếc xà nhà, thấy số tiểu yêu chưa bị thương tích gì tụm năm tụm ba xì xào bàn tán. Bỗng một con trong số đó nhảy ra tâu:
– Thưa đại vương, bọn chúng thấy cửa bị lấp, đánh mãi chẳng ăn thua, đành bỏ mặc Đường Tăng, mang cái đầu giả đi chôn, hôm trước khóc, hôm rồi khóc, hôm sau lại khóc là đủ ba ngày, có lẽ bỏ đi rồi. Chúng con nghe ngóng biết chúng bỏ đi ấy à, lúc ấy sẽ lôi Đường Tăng ra pha thịt cắt nhỏ thành từng miếng ướp gia vị, rồi nướng lên thơm phức, một người chén một miếng cho được trường thọ sống lâu.
Lại một tên khác vỗ tay nói:
– Ấy chớ! Ấy chớ! Đem hấp lên ăn ngon hơn! Lại một tên nữa nói:
– Hắn là một vật hiếm hoi, đem ướp muối để ăn được lâu.
Hành Giả đậu trên xà nhà nghe thấy hết, trong lòng giận sôi lên nghĩ bụng:
– Sư phụ ta có độc ác gì với các ngươi, mà các ngươi tính kế ăn thịt người như vậy!
Đoạn dứt nắm lông tơ, cho vào miệng, nhai nát, nhẹ nhàng phun ra, miệng thầm niệm chú, biến những mẩu lông thành những con bọ ngủ, bay đậu khắp mặt rồi chui vào mũi bọn tiểu yêu. Bọn tiểu yêu dần dần buồn ngủ rũ ra. Một lát sau, chúng đã ngủ lăn lóc. Duy lão yêu ngủ chập chờn, đưa hai tay vò đầu bứt tai, bóp mũi hắt hơi liên tục. Hành Giả nghĩ:
– Lẽ nào hắn không ngủ say? Cho hắn thêm hai con nữa!
Đoạn lại nhổ một sợi lông tơ, làm phép như lần trước, rồi ném vào mặt lão quái. Hai con bọ ngủ chui vào lỗ mũi, một con chui
vào lỗ trái, một con chui vào lỗ phải. Lát sau, lão quái ngả người ra, vươn vai ngáp đài hai tiếng, rồi ngáy khò khò.
Hành Giả mừng thầm nhảy xuống, hiện nguyên hình, rút cây gậy sắt trong tại ra múa tít một vòng, cây gậy to bằng quả trứng vịt, đập đánh rầm một tiếng phá vỡ tấm cửa bên, chạy thẳng vào vườn sau lớn tiếng gọi:
– Sư phụ ơi! Tam Tạng nói:
– Đồ đệ ơi, mau cởi dây thừng cho ta, ta đau đến chết mất. Hành Giả nói:
– Sư phụ đừng vội, để con giết yêu quái rồi lại cởi dây cho sư phụ.
Đoạn quay người chạy thẳng tới nhà giữa toan vung gậy đánh, song lại dừng tay lại nghĩ:
– Không được. Phải cứu sư phụ đã rồi giết chúng sau. Đoạn lại chạy vào vườn, rồi lại nghĩ:
– Giết chúng xong rồi hẵng cứu.
Cứ như vậy đến vài lần, rồi lại nhảy múa bước vào vườn. Tam
Tạng thấy vậy vừa buồn vừa vui nói:
– Con khỉ kia thấy ta chưa chết, mừng quá không biết làm gì, nên nhảy múa phỏng?
Lúc ấy Hành Giả mới bước tới bên cởi dây trói, đỡ sư phụ xuống, toan đi. Bỗng thấy một người bị trói ở trên cây trước mặt gọi:
– Xin trưởng lão mở lòng đại từ đại bi cứu tôi với! Tam Tạng đứng sững lại gọi:
– Ngộ Không, cởi trói cho người kia với.
Hành Giả hỏi:
– Người ấy là ai? Tam Tạng đáp:
– Bác ấy là tiều phu, bị bắt vào đây trước ta một ngày. Bác ấy có mẹ già, ngày đêm mong nhớ mẹ. Thật là một người chí hiếu. Con cứu bác ta luôn một thể.
Hành Giả vâng lời, cởi dây trói cứu luôn người tiều phu, đoạn dẫn cả hai người ra lối cửa sau, bò lên sườn núi, vượt qua con suối. Tam Tạng cảm tạ nói:
– Đồ đệ ơi, may nhờ có con cứu ta thoát chết. Ngộ Năng, Ngộ
Tĩnh đâu cả rồi?
Hành Giả thưa:
– Hai chú ấy đang khóc sư phụ ở đằng kia kìa. Sư phụ gọi hai chú ấy một tiếng.
Tam Tạng bèn lớn tiếng gọi:
– Bát Giới! Bát Giới.
Bát Giới khóc đến nỗi tối tăm đầu óc, quệt nước mắt nước mũi nói:
– Sa Hòa Thượng ơi, linh hồn sư phụ hiện về đang gọi chúng ta đó.
Sa Tăng ngẩng đầu nhìn thấy, vội vàng quỳ sụp xuống nói:
– Sư phụ ơi, sư phụ chịu nhiều hoạn nạn quá! Anh con làm thế nào cứu được sư phụ ra đấy?
Hành Giả đem chuyện cứu sư phụ kể hết một lượt.
Bát Giới nghe xong nghiến răng căm giận, không nhịn nổi, vác đinh ba xới tung ngôi mộ lên, moi lấy cái đầu lâu, đập cho một phát đinh ba, cái đầu lâu nát bét như cám. Đường Tăng nói:
– Đập nát nó làm gì? Bát Giới nói:
– Sư phụ ơi, chẳng rõ hắn là vong nhân nhà ai mà bắt chúng con phải sụp lạy khóc suốt.
Tam Tạng nói:
– Chính nó cứu ta thoát chết đấy. Khi anh em chúng con đánh tới cửa chúng nó, hò hét đòi thả ta, bọn chúng nghĩ rằng đưa nó ra là xong xuôi. Nếu không thế, chắc ta đã bị chúng giết chết rồi. Hãy chôn cất cái đầu đó để tỏ tấm lòng của người xuất gia chúng ta.
Chú ngốc nghe Tam Tạng nói như vậy, bèn đem đống thịt xương bầy nhầy mang đi chôn, rồi lại vun thành nấm mộ.
Hành Giả cười nói:
– Sư phụ hãy tạm ngồi đây để con vào diệt yêu quái đã.
Bèn từ sườn nút nhảy xuống, vượt qua suối vào động, cầm sợi thừng trói Đường Tăng và bác tiều phu vào thẳng nhà giữa. Lão quái vẫn đang ngủ say. Hành Giả trói túm bốn vó hắn lại, lấy gậy sắt xỏ vào, quẩy lên vai, ra thẳng cửa sau. Trư Bát Giới từ xa trông thấy bèn nói:
– Ông anh gánh một đầu giỏi nhỉ! Sao không tìm đứa nữa gánh hai đầu có hơn không?
Hành Giả bước tới đặt lão yêu xuống đất. Bát Giới giơ đinh ba toan bổ. Hành Giả nói:
– Hãy khoan! Trong động còn bọn tiểu yêu chưa bắt! Bát Giới nói:
– Anh đưa tôi vào diệt chúng luôn thế đi. Hành Giả nói:
– Đánh làm gì cho phí sức, chi bằng tìm ít củi thui cho tiệt nọc nhà chúng.
Bác tiều phu nghe nói bèn dẫn Bát Giới tới thung lũng phía đông nhặt ít gốc trúc, cành liễu, sợi mây, cành lau, lá sậy, gỗ dâu khô cong bó thành vài bó, gánh về chất kín cửa sau. Hành Giả châm lửa, Bát Giới lấy hai tai quạt gió. Đại Thánh co người nhảy lên chỗ cao, rùng mình thu hết những sợi lông đã biến thành những con bọ ngủ khi trước lên người. Vừa lúc bọn tiểu yêu tỉnh dậy đúng lúc lửa cháy lem lém. Than ôi! Nửa chú tiểu yêu cũng chẳng thoát, một tòa động phủ thoắt thành tro. Bấy giờ Hành Giả mới quay về gặp sư phụ. Sư phụ thấy lão yêu tỉnh dậy la lối, bèn gọi:
– Đồ đệ ơi, yêu quái dậy rồi!
Bát Giới bước tới vung đinh ba bổ yêu quái chết tươi, hiện nguyên bản tướng là con báo hoa thành tinh. Hành Giả nói:
– Loại báo hoa này ăn được cả thịt hổ, nay lại biết biến hóa
thành người. Phải đánh cho chết mới trừ được hậu họa!
Tam Tạng cảm tạ rối rít, vịn yên lên ngựa. Bác tiều phu nói:
– Thưa trưởng lão, theo hướng tây nam không xa là nhà tôi, xin mời trưởng lão vào chơi, cho mẹ tôi được gặp, được dập đầu tạ ơn cứu mạng của trưởng lão, sau đó tôi xin đưa tiễn trưởng lão lên đường.
Tam Tạng vui vẻ xuống ngựa, cùng bác tiều phu thành đoàn năm người đi bộ theo hướng tây nam. Một lát sau, quả nhiên thấy:
Đường đá rêu phong kín
[317]
Hoa mây rủ cửa sài
Bốn phía núi sừng sững, Khắp rừng chim hót vui, Tùng bách rợp bóng mát. Hoa cỏ ngát hương bay. Chốn núi sâu tịch mịch, Thấp thoáng bóng nhà ai.
Từ xa họ đã nhìn thấy một bà cụ tựa cánh cửa sài, nước mắt rưng rưng đang kêu trời khóc đất. Bác tiều phu nhìn thấy mẹ mình, bỏ cả Tam Tạng chạy vội về bên cửa, quỳ xuống nói:
– Mẹ ơi, con đã về!
Bà cụ ôm chầm lấy người con nói:
– Con ơi, mấy ngày con chẳng về, mẹ tưởng chúa núi đã bắt con đi, ăn thịt mất con rồi, mẹ đau lòng quá. Con đã không bị chúa núi ăn thịt, làm sao bây giờ con mới về? Quang gánh, rìu búa của con đâu cả rồi?
Bác tiều phu dập đầu thưa:
– Thưa mẹ, con bị chúa núi bắt đi, trói vào gốc cây. May nhờ có ba vị đồ đệ của trưởng lão đầy thần thông quảng đại, giết chết chúa núi, hóa ra hắn là con báo hoa thành tinh, còn bọn tiểu yêu thì bị đốt chết hết, cứu thoát trưởng lão và cả con nữa. Ơn này thật cao như trời, dày như núi. Không có họ, con chắc chắn sẽ bị chúng ăn thịt. Giờ đây, trong núi bình yên, con có đi suốt đêm cũng chẳng còn lo gì nữa.
Bà cụ nghe xong, bước một bước lại lạy một lạy, lạy khắp bốn thầy trò rồi mới vào trong nhà nghỉ ngơi. Vào nhà, mẹ con còn dập đầu tạ ơn mãi, rồi lật đà lật đật đi sửa soạn cơm chay mời thầy trò. Bát Giới nói:
– Bác tiều ơi, chúng tôi biết nhà bác nghèo túng, chỉ ăn cơm thường là được, đừng bày vẽ làm gì.
Bác tiều phu nói:
– Chẳng giấu gì trưởng lão, thung lũng chúng tôi đây thật là nghèo, chẳng có nấm hương, mộc nhĩ, gia vị hạt tiêu, chỉ có vài thứ rau rừng dâng trưởng lão tỏ chút lòng thành.
Bát Giới cười nói:
– Vẽ chuyện, vẽ chuyện. Thôi mau mau lên, chúng tôi đói bụng lắm rồi đây.
Bác tiều phu nói:
– Xin có ngay! Có ngay!
Một lát sau, mâm cơm đã được dọn ra, quả nhiên chỉ là mấy loại rau rừng. Chỉ thấy:
Rau cải non chần nóng, Rau tê trắng muối chua. Rau răng ngựa ngon lành, Hoa ruột én thơm phức.
Rau yến tử, bất lai vừa non vừa hắc, Rau nha nhi, quyền tiểu vừa mát vừa thanh Mã lam đầu nấu chín ngon lành.
Cẩu cước tích bung dừ trắng toát
Đóa tai mèo, hoa dã lạc nấu ăn ngon tuyệt, Rau gạo vụn, rau diếp rừng ăn sống mát thơm. Hoa điểu anh trộn với dầu thơm.
Củ ấu luộc vừa bùi vừa béo.
Rau bồ căn, giao nhi mọc bên bờ suối, Rau khổ na, tước nhĩ xanh tốt bờ rào. Rau tai dê, rau cẩu kỷ ăn bổ làm sao. Rau ô lam chẳng cần dầu trộn đảo.
Mấy loại rau rừng làm bữa cơm thơm thảo.
Của bác tiểu phu tỏ chút lòng thành.
Bốn thầy trò ăn no căng rồi sửa soạn hành lý lên đường, bác tiều phu không dám giữ lâu, mời mẹ già ra lạy thầy trò hai lạy cảm tạ. Riêng bác tiều phu cứ một mực dập đầu lạy, rồi sửa lại quần áo cho gọn ghẽ, chống cây gậy gỗ lần theo ra cửa tiễn thầy trò. Sa Tăng dắt ngựa, Bát Giới gánh hành lý, Hành Giả đi sát bên cạnh. Tam Tạng ngồi trên ngựa chắp tay nói:
– Bác tiều phu ơi, phiền bác dẫn ra đường cái rồi chúng ta chia tay nhau.
Cả đoàn người lên dốc xuống đèo, vượt qua khe suối sang bên kia sườn núi. Tam Tạng ngồi trên mình ngựa tư lự nói:
– Đồ đệ ơi!
Kể từ tạm biệt vua Đường
Sang Tây bái Phật dặm trường gian nan
Núi sông hiểm trở tai ương
Hết yêu đến quái mệnh thường khó qua
Lấy kinh một dạ thật là
Cầu mong trời Phật tai qua công thành
Quản gì gian khổ đủ vành
Ngày nào hành mãn dâng kinh triều Đường
Bác tiều phu nghe xong nói:
– Trưởng lão đừng buồn. Theo con đường lớn này sang Tây còn không đầy một nghìn dặm nữa thì tới cõi Cực Lạc, nước Thiên Trúc.
Tam Tạng nghe xong nghiêng người xuống ngựa nói:
– Phiền bác đi xa vất vả quá! Đã tới đường cái rồi, xin mời bác quay về thôi. Bần tăng gửi lời đa tạ lão mẫu đã thết đãi cơm chay thịnh soạn. Bần tăng chẳng lấy gì báo đáp, xin được sớm tối tụng kinh phù hộ cho lão mẫu được bình an, sống lâu trăm tuổi.
Bác tiều phu vâng dạ cảm ơn, rồi quay lại đường cũ. Thầy trò tiếp tục nhằm hướng Tây thẳng tiến. Thật là:
Diệt quái giải oan qua khổ nạn
Chịu ơn thẳng bước một lòng son.
Cuối cùng không biết ngày nào mới sang được trời Tây, xem hồi sau sẽ rõ.
------------------------------
[315] Nguyên gốc: Nắm tay nhúng vào giỏ cá, nào tránh khỏi tanh.
[316] Lão Quân họ Lý: Tức Lão Tử. Theo Sử ký, ông họ Lý tên Nhi.
[317] Cửa sài: Cửa làm bằng những cành cây ghép lại.
