Trang

【Tây Du Ký】Hồi thứ bốn mươi chín

Tam Tạng gặp nạn chìm đáy sông
Quan Âm trừ tai hiện làn cá

Lại nói chuyện Đại Thánh cùng Bát Giới, Sa Tăng từ biệt cụ Trần tới bờ sông.

Hành Giả nói:

– Hai chú thử bàn xem ai xuống trước nào? Bát giới nói:

– Sư huynh ơi, hai chúng em tài nghệ chẳng ra làm sao, hay là sư huynh xuống trước xem sao.

Hành Giả nói:

– Chẳng giấu gì chú, nếu trong núi có yêu tinh thì chẳng để hai chú phải phí sức, nhưng gặp việc dưới nước thì tôi chịu. Ví bằng phải xuống biển qua sông thì tôi phải bắt quyết tị thủy hoặc là phải biến thành loài tôm cá gì đấy mới đi được. Mà bắt quyết như vậy thì khó múa gậy sắt, khó vận thần thông không đánh nổi yêu quái đâu. Tôi vẫn biết hai chú là người thông thạo sông nước từ lâu, nên mói cần hai chú xuống xem sao.

Sa Tăng nói:

– Sư huynh ơi, em đi được, nhưng không biết dưới đáy ra sao. Hay chúng ta cùng đi. Sư huynh biến ra loài gì đó, em sẽ cõng sư huynh, rẽ nước tìm tới sào huyệt yêu quái, rồi sư huynh vào trước nghe ngóng. Nếu sư phụ chưa bị làm sao, vẫn còn trong đó, chúng ta sẽ cố sức đánh. Nếu không phải do yêu quái hóa phép, sư phụ bị chết đuối, hoặc bị yêu quái ăn thịt rồi, thì chúng ta khỏi phải khổ công cứu vớt, sớm tìm đường kiếm nẻo. Sư huynh thấy thế nào?

Hành Giả nói:

– Chú nói phải lắm! Ai cõng tôi nào? Chú ngốc mừng thầm nghĩ:

– Con khỉ chơi xỏ mình mấy vố. Phen này hắn không quen
nước, lão Trư này cõng sẽ chơi lại hắn một vố mới được!

Chú ngốc bèn cười hí hí, nói:

– Sư huynh ơi, để em cõng cho.

Hành Giả biết ý, bèn tương kế tựu kế nói:

– Ừ cũng được. Chú còn khỏe hơn Ngộ Tĩnh đấy.

Bát Giới liền cõng Hành Giả. Sa Tăng rẽ nước mở đường, ba
anh em cùng lặn xuống sông Thông Thiên. Ba người nhằm hướng đáy nước, đi được khoảng một trăm mười dặm, chú ngốc bèn định chơi xỏ Hành Giả. Biết ý, Hành Giả bèn nhổ một sợi lông biến thành Hành Giả ngồi trên lưng Bát Giới, còn chân thân biến thành một con rận to bám chặt vào mang tai Bát Giới. Đang đi, Bát Gới trượt chân ngã đánh uỵch rồi thừa cơ quật Hành Giả một phát bắn về đằng trước. Hành Giả vốn do sợi lông biến thành, bay vèo đi mất tăm mất dạng.

Sa Tăng nói:

– Anh hai ơi, anh giở trò gì thế? Không đi cho cẩn thận, bị ngã
lăn ra bùn, thế là xong, bắn anh cả đi đằng nào mất rồi?

Bát Giới nói:

– Con khỉ ấy không chịu được ngã. Vừa mới ngã đã ngoẻo
đâu rồi. Chú ạ, mặc kệ hắn chết hay sống, tôi với chú ta đi tìm sư phụ thôi.

Sa Tăng nói:

– Không được. Phải tìm bằng được anh ấy về. Tuy không
quen sông nước, nhưng anh ấy tài giỏi hơn chúng ta. Nếu không tìm thấy anh ấy, tôi sẽ không đi với anh đâu.

Hành Giả bám bên mang tai Bát Giới, chịu không nổi, quát lớn:

– Ngộ Tĩnh, lão Tôn ở đây!

Sa Tăng nghe tiếng, cười nói:

– Thôi, chú ngốc chết rồi! Tại sao anh dám chơi xỏ anh ấy.
Bây giờ nghe tiếng mà chẳng thấy người biết làm sao đây?

Bát Giới sợ quá, quỳ xuống bùn dập đầu nói:

– Sư huynh ơi, đúng là em không phải. Chờ khi nào cứu được
sư phụ, lên bờ, em sẽ tạ tội. Sư huynh nói ở đâu làm em sợ chết khiếp! Xin mời sư huynh hiện lại nguyên hình, em sẽ cõng sư huynh, từ rầy không dám gây sự nữa đâu.

Hành Giả nói:

– Nếu chú cõng tôi, tôi sẽ không trêu chú nữa. Chúng ta đi mau lên, mau lên!

Chú ngốc lúng ta lúng túng, tạ tội luôn mồm, rồi bò dậy tiếp tục cùng đi với Sa Tăng.

Đi được khoảng một trăm dặm, ba người ngẩng đầu nhìn, bỗng thấy một tòa lâu đài, bên trên có bốn chữ đại tự “Tòa nhà Thủy Nguyên”. Sa Tăng nói:

– Chắc đây là nơi ở của yêu quái. Bọn em không biết hư thực, làm sao đến cửa khiêu chiến được.

Hành Giả nói:

– Ngộ Tĩnh, bên trong bên ngoài tầng cửa ấy có nước không? Sa Tăng đáp:

– Không có. Hành Giả nói:

– Nếu không có nước, các chú hãy ẩn náu ở hai bên, để Lão
Tôn đi nghe ngóng xem sao.

Đoạn Đại Thánh bò ra khỏi mang tai Bát Giới, lắc mình một cái, biến thành một con tôm cái chân dài nhảy phóc dăm cái đã vào tới trong cửa, giương mắt quan sát, thấy rõ yêu quái ngồi ở trên, các loài thủy tộc đứng thành hàng ở hai bên, mụ Quyết Bà mặc áo hoa lốm đốm ngồi ngay bên cạnh. Tất cả đang bàn chuyện ăn thịt Đường Tăng.

Hành Giả để ý hai bên không thấy Đường Tăng đâu. Bỗng thấy một tôm bà bụng phệ đi thẳng tới hành lang phía tây rồi
đứng lại. Hành Giả bèn nhảy tới trước mặt cất tiếng:

– Thưa mẹ, đại vương đang cùng mọi người bàn chuyện ăn thịt Đường Tăng. Vậy Đường Tăng đang ở đâu ạ?

Tôm bà nói:

– Đường Tăng bị đại vương làm mưa tuyết đóng băng, hôm
qua bị bắt giải về nhốt trong chiếc hòm đá để ở hậu cung, đợi ngày mai, nếu lũ đồ đệ không tới làm rầy rà thì sẽ cho tấu nhạc ăn thịt.

Hành Giả nghe nói, vờ vịt một lúc, rồi tìm đến thẳng hậu cung xem xét, thấy quả có một cái hòm đá, tựa như cái cũi nuôi lợn, và cũng giống như chiếc quan tài đá, dài chừng sáu thước, bèn nằm phục ở trên nghe ngóng, thấy tiếng Tam Tạng khóc rưng rức bên trong. Hành Giả vẫn lẳng lặng nghiêng tai lắng nghe tiếng sư phụ đau xót nghiến răng, hừ một tiếng than thở:

Tự giận so Giang Lưu oan trái, Nạn đắm chìm mắc phải liên miên, Đẻ ra đã bị sông dìm,
Sang Tây bái Phật bị chìm vực sâu Trước Hắc Thủy sông sâu gặp nạn Nay băng tan mệnh giáng suối vàng Đồ đệ ơi, gặp tai ương
Bao giờ thoát khỏi tìm đường lấy kinh?

Hành Giả không nhịn được, cất tiếng gọi:

– Sư phụ ơi, chớ oán hận! Kinh Thủy tài có câu “Thổ là mẹ
của ngũ hành, thủy là nguồn của ngũ hành. Không có thổ không sinh, không có thủy không lớn”. Có Lão Tôn đến đây!

Tam Tạng nghe tiếng nói:

– Đồ đệ ơi, cứu ta với! Hành Giả nói:

– Sư phụ cư yên lòng, chờ chúng con bắt được yêu quái, tự
khắc sư phụ thoát nạn.

Tam Tạng nói:

– Mau lên nhé! Chậm một ngày ta buồn khổ chết mất! Hành Giả nói:

– Không việc gì! Không việc gì! Con đi đây!

Bèn vội vàng quay đầu nhảy ra ngoài. Tới ngoài cửa, Hành
Giả hiện nguyên hình, cất tiếng gọi:

– Bát Giới!

Chú ngốc và Sa Tăng đến gần hỏi:

– Sư huynh ơi, thế nào? Hành Giả đáp:
– Đúng là yêu quái lừa bắt sư phụ. Sư phụ chưa việc gì, chỉ bị yêu quái nhốt vào trong hòm đá. Hai chú mau đến khiêu chiến. Tôi tạm ra khỏi mặt nước. Nếu hai chú bắt được nó thì thôi. Bằng không cứ giả thua, nhử nó lên bờ để tôi đánh.

Sa Tăng nói:

– Sư huynh cứ đi lên trước đi, để hai chúng em đi xem mặt
mũi nó ra sao.

Hành Giả bắt quyết “tị thủy” chui ra khỏi làn nước, đứng đợi ở trên bờ. Chuyện không nói nữa.

Trư Bát Giới hung hãn, xông đến trước cửa, lớn tiếng quát:

– Đồ yêu quái khốn kiếp, mang trả sư phụ ta ngay! Bọn tiểu yêu bên trong cửa sợ quá, vội vàng vào báo:

– Thưa đại vương, ngoài cửa có người đòi sư phụ! Yêu quái nói:

– Đó tất là bọn hòa thượng khốn kiếp ấy đến. Đoạn ra lệnh:

– Mau mang binh khí ra cho ta!

Bọn tiểu yêu vội vàng mang ra. Yêu quái nai nịt gọn gàng, tay
cầm binh khí, sai mở cửa bước ra. Bát Giới, Sa Tăng đứng ở hai bên thấy yêu quái ăn mặc trông thật hùng dũng:

Trên đầu lấp lánh kim khôi,

Mình khoác giáp đỏ ráng trời đẹp sao

Ngang lưng đai biếc ngọc châu, Chân đi hài nhỏ vàng au đậm đà.
Mặt to, mũi nhọn dọc dừa,

Trán cao nở rộng nguy nga như rồng

Mắt tròn sáng quắc dữ hung, Hàm răng lộ xỉ nhọn vòng đến kinh. Tóc ngắn xoăn tít rối tinh,
Râu dài quặp lại cứng vành bên môi.

Miệng ngậm một ngọn rong tươi,

Cây chùy chín ngạnh sáng ngời cầm tay.

Ầm ầm cửa mở ra ngay,

Thét vang như sấm kinh bầy bọ sâu.

Hình thù lạ lẫm khác mầu,

Đại vương Linh Cảm bấy lâu tiếng đồn!

Yêu quái bước ra ngoài cửa, một bọn hơn trăm tiểu yêu theo
sau, con nào con nấy hoa thương múa kiếm, đứng thành hai hàng. Yêu quái nói với Bát Giới:

– Nhà ngươi là hòa thượng chùa nào? Tại sao tới đây làm ầm
ĩ?

Bát Giới quát:

– Đồ quái vật khốn kiếp bị ta đánh thoát chết kia. Đêm trước
nhà ngươi đã giáp mặt với ta. Hôm nay lại còn vờ vĩnh hỏi gì? Ta chính là đồ đệ của vị thánh tăng nước Đại Đường bên phương Đông, sang phương Tây lễ Phật cầu kinh. Nhà ngươi giở trò bịp bợm, mạo xưng là Linh Cảm đại vương, chuyên ăn thịt trẻ con trai gái ở Trần Gia Trang. Ta vốn là Nhất Xứng Kim, con gái cụ Trần Thanh đây, nhà ngươi không nhận ra ta à?

Yêu quái nói:

– Đồ hòa thượng ngu xuẩn kia, nhà ngươi biến làm Nhất
Xứng Kim đã là phạm tội mạo danh rồi. Ta đã không ăn thịt được nhà ngươi, lại bị đánh bị thương ở cánh tay, nhường nhịn nhà ngươi đến thế, vậy tại sao còn đến cửa nhà ta?

Bát Giới nói:

– Nhà ngươi đã nhường ta, tại sao còn nổi gió lạnh làm mưa
tuyết, đóng băng cứng mặt sông để hại sư phụ ta? Hãy mau mau trả sư phụ cho ta thì mọi sự tốt lành. Nếu hé răng nói nửa lời “không” thì hãy coi chừng cây đinh ba trong tay ta đây. Ta quyết không tha đâu!

Yêu quái nghe xong, tủm tỉm cười nhạt, nói:

– Lão hòa thượng lưỡi dài này chỉ được cái khua môi múa
mép. Chính ta làm trời lạnh tuyết rơi, nước sông đóng băng, lập mưu bắt sư phụ nhà ngươi đấy. Bây giờ nhà ngươi đến đây làm ầm ĩ, gây sự hạch sách phỏng? Chỉ sợ lần này không giống lần
trước đâu. Hôm ấy ta đi dự hội, không mang theo binh khí, lỡ bị nhà ngươi đánh trúng. Hôm nay thì đừng có chạy nhé, ta với nhà ngươi giao chiến ba hiệp, ngươi thắng được ta, thì ta trả sư phụ cho. Bằng không, ta ăn thịt nốt cả nhà ngươi!

Bát Giới nói:

– Con ngoan của bố ơi, giữ đúng lời ấy nhé! Nhìn kỹ cây đinh
ba này!

Yêu quái hỏi:

– À, té ra nhà ngươi là hạng hòa thượng nữa đời mới xuất gia
hả?

Bát Giới đáp:

– Con trai của bố ơi, con thực cũng có chút linh cảm đấy. Tại
sao con biết bố đây là hòa thượng nửa đời mới xuất gia?

Yêu quái nói:

– Nhà ngươi biết dùng đinh ba, có lẽ trước kia cuốc vườn thuê
cho người ta, nên bây giờ mới vác đinh ba đi theo chứ gì?

Bát Giới nói:

– Con ơi, cây đinh ba của bố đây, đâu có phải thứ đinh ba xới
đất! Con xem đây:

Răng to như thể vuốt rồng,
Tựa hình rắn lượn bên trong dát vàng.

Gặp đối thủ nổi gió hàn,
Gặp tay địch thủ sinh làn lửa thiêu.

Giúp thánh tăng trừ quái yêu Đường sang Tây Trúc diệt nhiều ác tinh. Múa lên nhật nguyệt ẩn hình.
Phát ra ráng đẹp phân minh tỏ tường.

Bổ non Thái nghìn hổ rung,

Lật nghiêng biển lớn rồng đàn thất kinh.

Dù ngươi thủ đoạn oai linh, Đinh ba bổ, chín lỗ tanh máu đào!

Yêu quái vung chùy đồng nện xuống đầu Bát Giới. Bát Giới
giơ cây đinh ba gạt ra, nói:

– Đồ yêu quái khốn khiếp kia, nhà ngươi là hạng tà ma nửa đời mới thành tinh hẳn?

Yêu quái hỏi:

– Tại sao nhà ngươi biết ta nửa đời mới thành tinh? Bát Giới đáp:

– Nhà ngươi biết sử dụng chùy đồng, vậy chắc nhà ngươi đi
kéo bễ thuê cho nhà thợ bạc nào rồi ăn cắp mang theo chứ gì?
Yêu quái nói:

– Cái này đâu có phải thứ chùy đánh bạc! Nhà ngươi coi:

Chín ngạnh kết thành hoa một đóa, Thân cây cán rỗng vạn năm xanh, Vật phàm chớ có mang so sánh, Sản xuất vườn tiên đã nổi danh, Dao Trì nhuộm vẻ màu xanh biếc,
Bích chiểu đượm hương chất trắng tinh Thêm tớ dầy công tôi luyện nữa, Cứng như dùi sắt lại oai linh:
Gươm dao, kiếm kích khôn bề thắng, Rìa búa, qua mâu chẳng dám tranh, Đinh ba chú mày tuy có sắc,
Chùy đồng ta bổ cũng cong quằn.

Sa hòa thượng thấy hai người lải nhải mãi, nhịn không nổi
bước tới gần, lớn tiếng quát:

– Quái vật kia chớ có bẻm mép! Người xưa nói: “Khẩu chứng vô bằng, việc làm mới rõ”. Chớ có chạy! Nếm một trượng của ta đây!

Yêu quái vung chùy lên gạt ra, nói:

– Nhà ngươi cũng là đồ hòa thượng nửa đời xuất gia! Sa Tăng hỏi:

– Tại sao nhà ngươi biết? Yêu quái đáp:

– Trông bộ dạng nhà ngươi chẳng khác xuất thân một anh phó
cối.

Sa Tăng hỏi tiếp:

– Tại sao nhận ra ta là phó cối? Yêu quái đáp:

– Không là phó cối, tại sao lại sử dụng cái giằng xay đó? Sa Tăng quát:

– Đồ nghiệt súc kia, nhà ngươi chưa từng thấy sao?

Binh khí loại này hiếm lắm thay, Bảo trượng là tên mấy kẻ hay, Lấy từ cung Quảng vô hình ấy, Gỗ tiên mài đẽo mới thành dày,
Ngoài khảm ngọc ngà ngời lấp lánh.

Lõi đổ vàng ròng rực sắc mây. Ngự yên ngày xưa từng bảo vệ, Nay phò Tam Tạng nẻo sang Tay,
Đường thẳm Tây phương không kẻ biết, Tiên cung thượng giới nổi danh đây. Tên gọi hàng yêu chân bảo trượng,
Bổ ngươi một phát nát tan thây!

Yêu quái chẳng cần nói năng, cả ba người đều trở mặt quay ra
đánh nhau. Một trận đánh nhau dưới đáy nước vô cùng dữ dội:

Chùy đồng bảo trượng với đinh ba, Ngộ Năng, Ngộ Tĩnh đánh yêu tà. Một kẻ Thiên Bồng sa thế giới,
Một người thượng giới xuống trời xa.

Hai kẻ giáp công đâm thủy quái, Một mình yêu quái vẫn chẳng la.
Có phận có duyên nên đạo lớn, Tương sinh tương khắc Cát Hằng Hà. Thổ khắc thủy, thủy khô tới đáy,
Thủy sinh mộc, mộc vượng đâm hoa.

Thiền pháp tu hành quy một thể, Linh đơn nấu luyện phục ba nhà.
Thổ là mẹ sinh mầm kim đó

Kim sinh thần thủy sản anh oa[236] Thủy là gốc tưới nhuần cây cỏ Mộc sinh lửa nóng rực trời xa Ngũ hành tụ lại đều khác biệt

Bởi nên trở mặt quyết hơn thua Chùy đồng chín ngạnh ngời lấp lánh Bảo trượng nghìn tơ đẹp nõn nà Đinh ba hội âm dương cửu diệu Đánh đỡ kỳ cùng chẳng chịu tha

Cứu nạn Đường Tăng nên vất vả, Sống chết liều mình tại Thích Ca
Chùy đồng loang loáng không ngơi nghỉ

Đỡ bên bảo trượng, lại đinh ba…

Ba người đánh nhau dưới đáy sông lâu đến hai giờ đồng hồ
không phân thắng bại. Bát Giới liệu không thắng được yêu quái, bèn đưa mắt ra hiệu cho Sa Tăng. Hai người bèn giả thua, kéo lê binh khí quay đầu chạy.

Yêu quái ra lệnh:

– Bọn nhỏ đóng nguyên ở đáy để ta đuổi theo bọn chúng bắt
về giết thịt cho chúng bay chén!

Đoạn như một luồng gió quét sạch lá khô, hệt một cơn mưa dập vùi hoa nở, yêu quái đuổi miết theo hai người ra khỏi mặt nước.

Tôn Đại Thánh đứng trên bờ phía Đông, mặt đăm đăm nhìn xuống mặt sông, bỗng thấy sóng nước cuồn cuộn, tiếng hò ầm ĩ. Bát Giới nhảy vọt lên bờ, nói:

– Nó đến nơi rồi! Nó đến nơi rồi! Sa Tăng cũng nhảy lên theo, nói:

– Đến rồi! Đến rồi!

Yêu quái đuổi theo sau, quát:

– Có chạy đằng trời!

Vừa nhô đầu ra đã bị Hành Giả quát luôn:

– Coi cây gậy đây!

Yêu quái né mình tránh, vung cây chùy đồng lên gạt ra. Một kẻ mặt sông nổi sóng, một người bờ dốc ra oai. Đánh nhau chừng ba hiệp, yêu quái đỡ không nổi, đánh dứ một miếng, rồi lặn xuống lòng sông. Từ lúc ấy lại sóng êm gió lặng.

Hành Giả quay lại chỗ bờ cao an ủi:

– Các chú vất vả quá! Sa Tăng nói:

– Sư huynh ạ, yêu quái này lên bờ thì thường thôi, nhưng ở
dưới nước lợi hại lắm. Tôi và anh hai cùng xông vào đánh mà chỉ ngang sức. Vậy biết làm thế nào cứu được sư phụ?

Hành Giả nói:

– Phải đánh gấp ngay kẻo nó hại sư phụ mất. Bát Giới nói:

– Sư huynh ơi, lần này tôi đi nhử nó ra, sư huynh chớ lên
tiếng, cứ đứng trên tầng không đợi, cứ mặc kệ nó thò đầu ra, rồi dùng miếng giã tỏi, nhằm đúng đầu, nện xuống một phát. Dù nó không chết hẳn, thì cũng phải đau điếng ngất lịm, lúc ấy lão Trư xông tới bồi thêm cho một nhát đinh ba nữa, kết liễu đời nó.

Hành Giả nói:

– Phải, phải! thế gọi là “trong đánh ra, ngoài đánh vào”, mới
xong việc được.

Hai người lại lặn xuống sông. Chuyện không nói nữa.

Lại nói chuyện yêu quái thua trận bỏ chạy thoát thân, quay về
bản phủ. Lũ tiểu yêu đón vào trong cung, Quyết Bà bước tới hỏi:

– Đại vương đuổi theo hai hòa thượng ấy tới đâu? Yêu quái đáp:

– Bọn hòa thượng ấy có một tên nữa giúp sức, hai tên này
nhảy lên bờ, còn tên kia vung gậy sắt đánh ta. Ta nghiêng người tránh và đánh nhau với hắn, chẳng biết cây gậy của hắn nặng bao nhiêu cân, mà chùy đồng của ta đỡ không nổi. Đánh nhau chưa được ba hiệp, ta thua trận chạy về.

Quyết Bà hỏi:

– Đại vương có nhớ tên đánh giúp ấy, tướng mạo thế nào
không?

Yêu quái đáp:

– Hắn mặt dầy lông, mồm như ông thiên lôi, tai bẹp mũi gãy,
mắt lửa ngươi vàng.

Quyết Bà nghe xong, thất sắc nói:

– Đại vương ơi, may cho ngài đã biết liệu trước, nên mới thoát
chết! Nếu đánh thêm ba hiệp nữa thì nhất định ngài khó toàn tính mạng. Tên hòa thượng ấy tôi biết rồi.

Yêu quái hỏi:

– Hiền muội biết hắn là ai? Quyết Bà thưa:

– Ngày tôi còn ở Đông Dương đại hải đã từng nghe lão Long
Vương nói đến oai danh của hắn. Hắn chính là Thái Ất kim tinh, Mỹ Hầu vương, Tề Thiên đại thánh đại náo thiên cung năm trăm năm trước, nay đã quy y Phật giáo, hộ vệ Đường Tăng sang phương Tây lấy kinh đổi tên là Tôn Ngộ Không Hành Giả. Hắn thần thông quảng đại, biến hóa khôn lường. Tại sao đại vương lại gây chuyện với hắn? Từ nay trở đi đừng dại đánh nhau với hắn nữa.

Vừa dứt lời, đã thấy bọn tiểu yêu canh cửa chạy vào báo:

– Thưa đại vương, hai hòa thượng lại tới trước cửa thách
đánh.

Yêu quái nói:

– Kiến thức cửa hiền muội cao thật! Ta không ra nữa xem hắn
giở trò gì.

Bèn ra lệnh:

– Bọn nhỏ, đóng chặt cửa lại! Thế mới là “mặc hắn gọi ngoài
cửa, nhất định không mở ra”. Cứ để cho chúng nấn ná lại vài ngày, chán nản bỏ về, ta sẽ ung dung tự tại ăn thịt Đường Tăng.

Bọn tiểu yêu nhất tề đi khuân đá, bê đất lấp kín các cửa, Bát Giới, Sa Tăng gọi mãi không thấy yêu quái ra. Chú ngốc sốt ruột, vác đinh ba bổ vào cửa. Nhưng cánh cửa kiên cố đóng chặt, không sao phá nổi. Bát Giới bổ tiếp bảy, tám phát nữa, phá vỡ được cánh cửa, nhưng bên trong lại là tầng tầng đất đá chất cao ngất, Sa Tăng thấy vậy nói:

– Anh hai ơi, yêu quái sợ đóng chặt cửa không dám ra. Tôi và anh hãy lên bờ gặp anh cả bàn tính xem sao đã.

Bát Giới nghe lời, quay lên bờ sông.

Hành Giả đứng trên tầng không cầm gậy sắt đợi thấy hai
người chui lên, không thấy yêu quái, bèn dừng mây bước xuống, đón hai người ở bờ sông hỏi:

– Các chú, tại sao không thấy yêu quái lên? Sa Tăng nói:

– Yêu quái đóng chặt các cửa không dám ra. Khi anh hai phá
tung cửa ra xem, thì thấy bên trong chất toàn đất đá rất rắn chắc, vì vậy không đánh nhau được, phải trở về bàn mẹo với anh xem cứu sư phụ bằng cách nào.

Hành Giả nói:

– Như thế thì cũng chẳng có cách nào trị được nó. Hai chú cứ
đi tuần trên bờ sông, không được để nó chạy đi đâu nhé, đợi tôi đi đằng này.

Bát Giới hỏi:

– Sư huynh định đi đâu? Hành Giả đáp:
– Tôi đến núi Phổ Đà gặp Bồ Tát hỏi xem nó là loại yêu quái
xuất thân ở đâu, họ tên là gì, để tìm đến tận quê quán gốc gác ông bà nhà nó, bắt hết cả gia thuộc hàng xóm nhà nó, rồi đến đây bắt nốt cả nó cứu sư phụ.

Bát Giới cười nói:

– Sư huynh ơi, làm như vậy chỉ phí công vô ích, vì mất nhiều
thì giờ quá.

Hành Giả nói:

– Bảo đảm với các chú là không phí công, không lề mề. Tôi đi
sẽ về ngay.

Đoạn co người nhảy vút lên đám mây lành, rời khỏi bờ sông, thẳng tới Nam Hải. Khoảng nửa giờ sau, đã nhìn thấy núi Lạc Già, bèn hạ mây bước xuống đi thẳng vào sườn núi Phổ Đà, đã thấy các vị người trời của hai mươi tư lộ, cùng đại thần giữ núi Mộc Soa hành giả, Thiện Tài đồng tử, Phụng Châu long nữ, tất cả cùng bước tới đón, cúi chào Hành Giả, rồi hỏi:

– Đại Thánh đi đâu đấy? Hành Giả đáp:

– Có việc cần gặp Bồ Tát. Các vị thần nói:

– Sáng hôm nay Bồ Tát ra ngoài động không cho ai đi theo,
một mình vào rừng trúc ngoạn cảnh. Ngài biết hôm nay Đại Thánh thể nào cũng đến, nên dặn dò chúng tôi tiếp Đại Thánh ở đây, không được đưa vào gặp. Xin mời Đại Thánh tạm ngồi chơi ở Thủy Nhai đây một lát, đợi Bồ Tát về.

Hành Giả nghe lời, chưa kịp ngồi xuống đã thấy Thiện Tài đồng tử bước tới cúi chào, nói:

– Thưa Tôn Đại Thánh, trước kia đội ơn lòng tốt của ngài, nay được Bồ Tát thu nhận không nỡ vứt bỏ, nên sớm tối không rời hầu hạ dưới tòa sen, rất được ngài mở lòng từ thiện.

Hành Giả biết đó là Hồng Hài Nhi ngày nào, bèn cười nói:

– Ngày ấy chỉ bị ma nghiệt làm mê mẩn, nay thành chính quả
mới biết lão Tôn là người tốt.

Hành Giả đợi mãi chẳng thấy Bồ Tát về sốt ruột nói:

– Các vị đi truyền báo giúp tôi một tiếng. Nếu chậm, e tính
mạng sư phụ tôi khó toàn mất.

Các vị người trời nói:

– Không dám báo, Bồ Tát đã dặn dò rằng để đợi ngài về.

Hành Giả tính nóng đâu có chịu đợi, lập tức ưỡn người đi
luôn. Chà!

Con khỉ Mỹ Hầu vương,

Nóng tính và ngỗ ngược Người trời lưu không được Muốn gặp Bồ Tát ngay
Rảo bước vào rừng cây Mắt giương nhìn mọi lộ Xa trông đấng Cứu khổ Ngồi thiền bên trúc xanh
Lược gương chẳng bận mình Dung nhan trông thanh tú Chưa từng thắt giải mũ Buông xòa búi tóc tơ
Lam bào chẳng mặc cho Che thân manh áo sẫm Son đỏ đòi gót chân
Trắng muốt cánh tay trần

Giải thêu vai chẳng khoác

Tay ngọc cầm dao sắc

Đan vót cật trúc xanh.

Hành Giả thấy vậy, không nhịn nổi, cất tiếng gọi lớn:

– Thưa Bồ Tát, đệ tử Tôn Ngộ Không một lòng kính chào. Bồ Tát bảo:

– Hãy đứng đợi ở bên ngoài. Hành Giả dập đầu nói:

– Thưa Bồ Tát, sư phụ con gặp nạn, con đến muốn hỏi rõ gốc
tích con yêu quái ở sông Thông Thiên.

Bồ Tát nói:

– Nhà ngươi cứ ra ngoài, lát nữa ta ra.

Hành Giả chẳng dám trái lời, đành bước ra ngoài rừng trúc,
nói với các vị người trời:

– Bồ Tát hôm nay đang bận việc nhà. Tại sao ngài không ngồi tòa sen, không trang sức, mà lại ngồi trong rừng vót nan, nét mặt không vui nhỉ?

Các vị người trời nói:

– Chúng tôi cũng không biết, sáng hôm nay ngài rời động,
chẳng hề trang điểm, đi ngay vào rừng dặn chúng tôi ở đây tiếp
Tôn Đại Thánh. Chắc là vì việc của Đại Thánh đấy.

Hành Giả chẳng biết làm thế nào, đành đứng đợi.

Được một lát, thấy Bồ Tát tay xách chiếc làn trúc từ trong
rừng bước ra nói:

– Ngộ Không, ta với nhà ngươi đi ngay để cứu Đường Tăng. Hành Giả vội vàng quỳ xuống, nói:

– Đệ tử đâu dám giục giã. Xin mời Bồ Tát hãy mặc áo lên tòa. Bồ Tát nói:

– Không cần, cứ thế này đi luôn.

Bồ Tát bèn từ biệt các vị người trời, cưỡi mây lành đi ngay.
Ngộ Không bay theo sau.

Trong giây lát, hai người đã tới sông Thông Thiên. Bát Giới, Sa Tăng thấy vậy nói:

– Sư huynh nóng nảy, khôn biết làm ầm ĩ gì ở Nam Hải đến nỗi Bồ Tát chưa kịp ăn mặc chỉnh tề mà đã bị bắt ép đi luôn như thế kia?

Vừa dứt lời, hai người đã tới bờ sông. Bát Giới, Sa Tăng cúi lạy, nói:

– Kính chào Bồ Tát, chúng con hành động tự tiện thật có tội!

Bồ Tát bèn cởi một sợi tơ thắt áo buộc chặt vào chiếc làn, đoạn cầm lấy sợi tơ, đứng trên đám mây ngũ sắc thả xuống dòng sông, cho chiếc làn dừng lại chỗ thượng lưu, miệng niệm thần chú một bài tụng:

– Chết trôi đi, sống ở lại! Chết trôi đi, sống ở lại.
Niệm đúng bảy lần, Bồ Tát bèn nhấc chiếc làn lên thấy trong làn có một con cá vàng vẩy sáng lấp lánh, mắt vẫn nhấp nháy, đuôi vẫn ngoe nguẩy. Bồ Tát gọi:

– Ngộ Không, mau xuống sông cứu sư phụ! Hành Giả nói:

– Chưa bắt được yêu quái, cứu làm sao được sư phụ? Bồ Tát nói:

– Ở trong làn kia kìa!

Bồ Tát và Sa Tăng cúi lạy, hỏi:

– Con cá kia mà lắm thủ đoạn thế cơ ạ? Bồ Tát nói:

– Nó vốn là con cá vàng được nuôi lớn trong ao sen của ta,
hàng ngày nhô đầu nghe kinh tu thành thủ đoạn. Chiếc trùy đồng chín ngạnh kia, là một cành hoa sen chưa nở được nó tu luyện thành binh khí, rồi chẳng biết hôm nào, theo thủy triều dâng lên bơi đến nơi này. Sáng nay ta tựa lan can thưởng hoa, không thấy nó nhô đầu lên lạy. Ta bèn bấm tay bắt độn biết hắn đã thành tinh ở đây, hãm hại sư phụ các ngươi. Bởi vậy ta chẳng kịp điểm trang, vận thần công đan chiếc làn này bắt nó.

Hành Giả nói:

– Thưa Bồ Tát, đã như vậy, xin Bồ Tát chờ một lát, để chúng
con đi gọi thiện nam tín nữ ở Trần gia trang tới ngưỡng vọng kim nhan Bồ Tát. Một là tỏ lòng biết ơn Bồ Tát, hai là cho họ biết rõ việc hàng yêu, để người phàm tin tưởng cùng trời.
Bồ Tát nói:

– Thôi được, nhà ngươi đi gọi mau lên.

Bát Giới và Sa Tăng cùng chạy như bay về trước xóm, cất cao
giọng gọi:

– Mời mọi người đến xem Quan Âm Bồ Tát sống! Đến xem
Quan Âm Bồ Tát sống!

Già trẻ trai gái cả xóm ùa cả ra phía bờ sông, chẳng kể bùn lầy, quỳ cả xuống, dập đầu lễ bái. Trong đám người có mấy người thợ vẽ giỏi, vẽ bức truyền thần. Đó chính là bức Quan Âm hiện thân xách làn cá. Xong xuôi, Bồ Tát quay trở về Nam Hải.

Bồ Tát và Sa Tăng rẽ nước, tới thẳng tòa Thủy Nguyên tìm sư phụ, thấy bao nhiêu thủy quái, ngư tinh đều chết nát cả. Hai người bèn ra phía hậu cung mở nắp hòm đá, cõng Đường Tăng, bơi lên khỏi mặt nước, ra mắt mọi người.

Anh em cụ Trần Thanh cúi đầu lạy tạ nói:

– Tại ngài không nghe lời khuyên của chúng tôi, nên mới khổ
như vậy.

Hành Giả nói:

– Thôi, không cần nói nữa. Mọi người ở đây từ sang năm trở
đi không phải cúng tế gì cả. Lão đại vương ấy đã bị nhổ đến tận rễ rồi, vĩnh viễn không gây hại được nữa. Còn cụ Trần ạ, bây giờ phiền cụ một chút, cụ tìm giúp cho một chiếc thuyền đưa chúng tôi qua sông.

Cụ Trần Thanh nói:

– Xin có ngay, xin có ngay!

Bèn sai xẻ gỗ đóng thuyền. Mọi người trong thôn biết tin, ai cũng vui lòng bỏ tiền giúp đỡ. Người này nói xin mua cột buồm; người kia nói xin mua mái chèo. Người xin mua thừng chão, người nhận thuê lái đò.

Mọi người đang bàn tán ầm ĩ ở bờ sông, bỗng nghe thấy dưới sông có tiếng nói lớn:

– Tôn Đại Thánh không phải đóng thuyền, làm hao tổn tài sản của chúng dân. Tôi xin đưa thầy trò qua sông.

Mọi người nghe nói, ai nấy sợ hãi. Người nhút nhát bỏ chạy về nhà, người bạo dạn run rẩy ngơ ngác. Một lát, thấy một quái vật nhô lên khỏi mặt nước. hình thù nó:

Đầu vuông thần vật khác loài trần, Giúp chín linh cơ hiệu Thủy Tiên. Đuôi lết sống lâu hàng vạn kỷ, Thân chìm ẩn mãi mấy nghìn niên. Bờ sông rẽ sóng tung làn nước,
Bãi biển nằm phơi đón gió rền. Dưỡng khí hàm linh nên đạo lớn, Sống lâu rùa mốc tiếng lưu truyền.

Rùa già lại gọi:

– Đại Thánh đừng đóng thuyền nữa, để tôi đưa thầy trò qua
sông.

Hành Giả múa tít gậy sắt nói:

– Đồ nghiệt súc kia, hễ bơi đến bờ sông, cây gậy này sẽ đập
chết tươi!

Rùa già nói:

– Tôi đội ơn Đại Thánh, tình nguyện dốc lòng đưa thầy trò
qua sông, tại sao ngài lại đánh tôi?

Hành Giả nói:

– Ta có ơn huệ gì với nhà ngươi đâu? Rùa giả nói:

– Thưa Đại Thánh, Đại Thánh không biết, chính cung Thủy
Nguyên là nhà ở của tôi. Tổ tiên tôi lưu truyền đến đời tôi đã mấy đời rồi, sau đó tôi tỉnh ngộ căn nguyên, nuôi dưỡng linh khí, tu hành ở đây. Tôi lại xây cất nơi ở của tổ phụ thành cung điện Thủy Nguyên. Chín năm trước đây, yêu quái kia theo thủy triều, rẽ sóng tới đây, hắn giở thói hung đồ đánh nhau với tôi giết hại rất nhiều con cháu tôi, cướp đi rất nhiều quyến thuộc tôi. Tôi đánh nó không lại, sào huyệt bị nó cướp trắng mất. Nay nhờ có Đại Thánh đến cứu sư phụ, mời Quan Âm tới quét sạch yêu khí, thu phục yêu quái trả lại nhà cửa cơ nghiệp cho tôi. Ngày nay già trẻ nhà tôi lại được đoàn viên, không phải rúc bùn đội đất, được trở lại nơi ở xưa. Công ơn ấy thật cao như núi, sâu như biển, không những chúng tôi đội ơn, mà người cả thôn này cũng
không phải hàng năm cúng tế, cứu sống được bao nhiêu mạng con gái con trai. Đấy mới thực sự là công ơn “nhất cử lưỡng tiện”, tôi đâu dám không báo đền?

Hành Giả nghe nói, trong lòng mừng thầm, thu gậy sắt lại nói:

– Những lời nhà ngươi nói có thực lòng không? Rùa già nói:

– Vì ân đức sâu rộng của Đại Thánh, tôi đâu dám sai lời. Hành Giả nói:

– Đã thực lòng, thì nhà ngươi ngửa mặt lên trời thề đi! Rùa già bèn há cái miệng đỏ, ngửa mặt lên trời thề:

– Nếu tôi không thực lòng đưa Đường Tăng qua sông Thông
Thiên, thì thân tôi sẽ hóa thành máu, nước!

Hành Giả cười nói:

– Vậy thì nhà ngươi lên đây, lên đây!

Rùa già bèn bơi vào gần, vươn người bò lên bờ sông. Mọi
người tới gần ngắm nghía, thấy một cái mai trắng bệch chu vi tới bốn trượng.

Hành Giả nói:

– Sư phụ ơi, chúng ta trèo cả lên lưng nó để qua sông. Tam Tạng nói:

– Đồ đệ ơi, băng đóng dày cứng như thế ta còn gặp tai nạn,
huống hồ là lưng con rùa sợ không chắc chắn.
Rùa già nói:

– Sư phụ yên lòng, lưng tôi chắc chắn hơn tảng băng kia
nhiều. Tôi mà làm chòng chành sẽ không thành công quả!

Hành Giả nói:

– Sư phụ ạ, phàm các chúng sinh biết nói tiếng người, đều
không nói dối đâu.

Bèn bảo:

– Các chú mau dắt ngựa đến đây.

Già trẻ gái trai ở Trần gia trang đếu tới bờ sông cúi lạy tiễn
đưa. Hành Giả bảo dắt ngựa lên mai rùa đoạn mời Đường Tăng đứng bên trái, cạnh đầu ngựa, Sa Tăng đứng bên phải, Bát Giới đứng đằng sau con ngựa, Hành Giả đứng phía trước con ngựa. Sợ con rùa vô lễ, Hành Giả cởi sợi dây thắt quần bằng gân hổ xuyên qua mũi con rùa, y như sợi dây cương ngựa, một chân dẫm lên mai, một chân đặt lên đầu, tay nắm gậy sắt, tay cầm sợi dây, mồm gọi:

– Rùa già, đi chậm chậm thôi nhé! Nếu làm chòng chành ta sẽ nện gậy vào đầu!

Rùa già nói:

– Không dám! Không dám!

Đoạn con rùa xoạc rộng bốn chân, bơi trên mặt nước vững vàng như đi trên đất bằng. Mọi người đứng trên bờ sông thắp hương cúi lạy, miệng niệm “Nam mô Ai Di Đà Phật”. Thế mới thật là La Hán giáng trần, Bồ Tát sống xuất hiện. Mọi người lễ bái mãi tới khi không nhìn thấy thầy trò Đường Tăng nữa mới quay về.

Lại nói chuyện Đường Tăng cưỡi rùa già mất một ngày vượt qua sông Thông Thiên rộng tám trăm dặm, chân tay khô ráo bước lên bờ, bèn chắp tay tạ ơn nói:

– Ta làm phiền rùa quá, chằng có quà gì biếu, khi nào lấy được kinh trở về ta sẽ hậu tạ.

Rùa già nói:

– Không dám phiền sư phụ biếu gì. Nghe nói Phật tổ bên
phương Tây bất sinh bất diệt, biết hết mọi chuyện quá khứ tương lai. Tôi ở nơi đây, dốc lòng tu hành đã hơn một nghìn ba trăm năm, tuy thân nhẹ sống lâu, nói được tiếng người, nhưng vẫn chưa lột được xác cũ, muốn lần nhờ sư phụ đến phương Tây gặp Phật tổ hỏi giùm hộ một tiếng, rằng bao giờ tôi trút được xác cũ, thành được thân người.

Tam Tạng nhân lời, nói:

– Được, ta sẽ hỏi cho, ta sẽ hỏi cho.

Lúc ấy rùa mới lặn xuống sông. Hành Giả đỡ Đường Tăng lên
ngựa, Bồ Tát gánh hành lý, Sa Tăng hầu bên cạnh. Thầy trò tìm ra đường lớn thẳng bước sang Tây. Thật là:

Thánh tăng đi bái Di Đà,

Sông sâu núi thẳm đến là gian nan.

Thành tâm quyết chí băng miền

Rùa già giúp vượt Thông Thiên dễ dàng.

Sau đó cuối cùng phải vượt qua bao nhiêu đoạn đường nữa,
còn gặp bao nhiêu lành dữ, xem hồi sau sẽ rõ.
-----------------------
[236] Anh oa: Em gái nhỏ.